W jaki sposób opisujemy buty do biegania po asfalcie?

TYP STOPY

Chodzi o to w jaki sposób układa się Twoja stopa podczas biegu. Czy „schodzi” do środka (pronacja), czy przetaczasz ją po zewnętrznych krawędziach (supinacja)? A może przechodzisz z pięty na palce bez większych "odchyłów" w jedną czy drugą stronę? Więcej na ten temat przeczytasz ➡️ w tym poradniku (tam również znajdziesz informacje jak domowymi metodami określić rodzaj stopy). Rodzaj stopy to jeden z kluczowych parametrów, od którego należy zacząć poszukiwania optymalnego buta do biegania po asfalcie. Źle dobrane buty zwiększają ryzyko kontuzji, zwłaszcza jeśli zaczynasz biegać coraz więcej

• neutralna – stopa przetacza się neutralnie bez „odchyłów” ani do środka, ani na zewnątrz.
• pronacja – w trakcie biegu stopa „schodzi” do środka, wycierając wewnętrzne krawędzie podeszwy.
• supinacja – przejście z pięty na palce odbywa się po zewnętrznych krawędziach stopy.

ILOŚĆ AMORTYZACJI

Filtrując buty tym parametrem możesz wyświetlić modele o pożądanej ilości amortyzacji. Generalnie możemy przyjąć założenie, że im wyższa waga biegacza, tym potrzeba więcej amortyzacji. But z mniejszą ilością pianki pod wpływem ciężaru biegacza po prostu szybciej straci swoje właściwości. Pianka dużo szybciej ubije się niż w bucie z lepszą amortyzacją. W przypadku wagi 90 i więcej kilogramów buty z małą ilością amortyzacji mogą nie zapewnić odpowiedniej ochrony podczas treningów na asfalcie czy chodnikach (przy dużej wadze staraj się wybierać miękkie nawierzchnie, las, polne drogi itp.). Zwykle ocena poziomu amortyzacji powiązana jest z ilością pianki w danym modelu buta.

• 1/6 – bardzo mała – buty minimalistyczne, chronią stopę przed mechanicznymi uszkodzeniami, otarciami o podłoże, ale nie zapewniają praktycznie żadnej dodatkowej amortyzacji. Buty typu FiveFingers itp.
• 2/6 – mała – buty o tym parametrze dostarczają świetnego czucia podłoża, ilość pianki jest na tyle mała, że doskonale czujemy podłoże pod stopami, zwykle charakteryzują się również dużą dynamiką.
• 3/6 – średnia – dobry stosunek amortyzacji do dynamiki i najczęściej ceny. Dobry wybór dla biegaczy, którzy dopiero zaczynają, nie biegają dużo, czy nie chcą wydawać za dużo. 
• 4/6 – duża – odpowiednia dawka amortyzacji do pokonywania kilometrów podczas codziennych treningów, nawet przy sporym kilometrażu, nieco mniejsza ilość pianki zapewni im natomiast większą dynamikę niż w butach o maksymalnej wartości tej cechy.
• 5/6 – bardzo duża – doskonałe rozwiązanie dla biegaczy szukających komfortu na długich biegach i codziennych treningach. Bardzo duży komfort, o krok od maksymalnej amortyzacji.
• 6/6 – maksymalna - jeśli w butach szukasz przede wszystkim świetnej amortyzacji to ta wartość idealnie będzie odpowiadała Twoim potrzebom. To również najlepszy wybór dla cięższych biegaczy.

DROP

Różnica pomiędzy wysokością pięty, a wysokością palców. Drop wpływa na technikę i sposób biegu. Buty z niższym spadkiem ułatwiają bieganie ze śródstopia, w bardziej naturalnym stylu. Zwykle posiadają też mniejszą ilość pianki w podeszwie. Z kolei im wyższy drop, tym łatwiej lądować na pięcie. W ostatnim czasie na fali popularności butów ➡️ Hoka One One czy ➡️ Altra pojawiły się rozwiązania hybrydowe, czyli niski drop przy jednoczesnym zachowaniu dużej ilości pianki pod stopami i miękkiej, pluszowej wręcz, amortyzacji. Taki miks łączy w sobie bardziej naturalną technikę biegu z dużym zabezpieczeniem przed ubijaniem nóg o twarde nawierzchnie.

• 0 - 4mm - buty minimalistyczne, w nich stopa pracuje w naturalny sposób, wymuszają lądowanie na śródstopiu. Zwykle wymagają okresu przestawienia się na nową technikę biegu. W przypadku modeli z dużą ilością pianki (Altra, Hoka) to przejście jest łagodniejsze.
• 5 - 9mm - pięta tu wciąż ma lekkie oparcie, ale nadal taka wartość dropu pozwala na swobodny bieg ze śródstopia. To faza przejściowa pomiędzy butami o klasycznych dropach (10-12mm), a butami zupełnie minimalistycznymi.  
• 10mm i więcej - standardowa wartość sprzed czasów "rewolucji" biegania naturalnego. Bezpieczny wybór na początek, gdy nie chcesz zaprzątać sobie głowy techniką biegu. 

WYSOKOŚĆ PIĘTY / PALCÓW

To informacja o ilości pianki, która znajduje się pod piętą oraz palcami. Generalnie im większa wartość, tym lepsza amortyzacja. W uproszczeniu, to właśnie z tych liczb bierze się poziom amortyzacji poszczególnych modeli (oraz wartość dropu). Jeśli jednak wolisz być bliżej terenu, lepiej czuć to, co masz pod stopami, albo chcesz biegać szybciej i dynamiczniej, wtedy lepiej sprawdzą się buty z mniejszą ilością „słoniny”.

Wysokość pięty:

• poniżej 20mm - stopa w takich butach jest blisko podłoża, dzięki czemu czucie terenu jest świetne, ale za cenę mniejszej ochrony i amortyzacji.
• od 20 do 30mm - jeśli nie zależy Ci szczególnie mocno ani na maksymalnej amortyzacji, ani czuciu podłoża, to wybierz rozwiązanie pośrednie. W tym przedziale występują najczęściej buty do codziennego treningu.
• powyżej 30mm - buty z największą ilością pianki, które zapewniają maksimum komfortu i izolacji pod podłoża, ale za cenę czucia podłoża i dynamiki.

Wysokość palców:

• poniżej 10mm - stopa w takich butach jest blisko podłoża, dzięki czemu czucie terenu jest świetne, ale za cenę mniejszej ochrony i amortyzacji.
• od 10 do 20mm - jeśli nie zależy Ci szczególnie mocno ani na maksymalnej amortyzacji, ani czuciu podłoża, to wybierz rozwiązanie pośrednie. W tym przedziale występują najczęściej buty do codziennego treningu.
• powyżej 20mm - buty z największą ilością pianki, które zapewniają maksimum komfortu i izolacji pod podłoża, ale za cenę czucia podłoża i dynamiki.

DYNAMIKA BUTA

But nie tylko musi być dobrze amortyzowany, wygodny, ale również pomagać biegać szybciej! Za dynamikę odpowiada rodzaj zastosowanej pianki, jej miękkość/sprężystość, ilość czy drop. Różne kombinacje tych cech dają nam buty o odmiennym charakterze. Jeśli szukasz komfortowego buta na dłuższy dystans, to dynamika zejdzie na dalszy plan (jeśli chcesz biegać długo i komfortowo, ale niekoniecznie szybko to dynamika nie będzie tak istotna), ale już w przypadku butów do krótszych i szybszych biegów dynamika będzie szalenie istotnym parametrem.

• 1/5 - bardzo mała - umówmy się, buty do biegania muszą mieć jakąś dynamikę, więc takich "kapci" o bardzo małej dynamice nie mamy w ofercie!
• 2/5 - mała - tym wynikiem zwykle wyróżniają się najlepiej amortyzowane buty treningowe, których zadaniem jest ochrona i bezpieczeństwo, amortyzacja i komfort ponad wszystko! Również dynamikę
• 3/5 - średnia - jeśli nie zależy Ci na szybkości, a wybierasz komfort i bezpieczeństwo, to but ze średnią dynamiką będzie dobrym wyborem - tym wynikiem najczęściej charakteryzują się typowe buty do codziennego treningu.
• 4/5 - duża - buty treningowo-startowe z mniejszą ilością i bardziej sprężystą pianką. Idealnie sprawdzą się na biegach od 10km po nawet maraton dla dobrze wytrenowanych zawodników
• 5/5 - bardzo duża - buty startowe o wybitnie dynamicznym charakterze, wszystkie parametry takich modeli skrojone zostały tak, aby ułatwić szybkie bieganie

SZEROKOŚĆ CHOLEWKI

But butowi nierówny! Poza masą parametrów, poszczególne modele różnią się dopasowaniem. Może więc okazać się, że ten idealny but, który spełnia wszystkie kryteria będzie za wąski / za szeroki! Co pół roku, razem z nowymi dostawami kolejnych kolekcji robimy wielkie przymiarki wszystkich par butów. Jest nas trójka na stałe w sklepie + do tego grono zaprzyjaźnionych biegaczy. Mierzymy po kolei wszystkie modele i wystawiamy im oceny jeśli chodzi o dopasowanie oraz ilość wolnego miejsca na palce. Dzięki temu, że każdy but jest przez nas oceniony Tobie będzie łatwiej podjąć decyzję co do zakupu. Jeśli już biegasz w jakimś modelu, który mamy dostępny w NBR, to sprawdź jego ocenę i na tej podstawie będziesz wiedział czego spodziewać się po butach ocenionych podobnie.

• 1/5 - bardzo dopasowane - but ściśle dopasowany do stopy, dla biegaczy z wąską stopą, albo do krótkich, szybkich treningów czy startów w zawodach.
• 2/5 - dopasowane - cholewka jest bardziej dopasowana niż w butach o standardowej szerokości. W przypadku biegaczy o szerokich stopach ten stopień dopasowania może powodować dyskomfort.
• 3/5 - standardowa szerokość - średnia ilość miejsca na palce, czyli standard. Buty o tej szerokości to zdecydowana większość dostępnych modeli w ofertach producentów butów biegowych.
• 4/5 - szerokie - z przodu znajdziesz nieco więcej luzu niż w standardowych butach, dla biegaczy o wąskich stopach luzu będzie za dużo, dla reszty taka ilość może okazać się dużym plusem. Zwłaszcza na dłuższym dystansie. 
• 5/5 - bardzo szerokie - posiadacze szerokich stóp mogą poczuć się wreszcie komfortowo, miejsca jest dość! To buty o ponadprzeciętnie szerokich cholewkach.

WAGA BUTA

W przypadku tego parametru warto pamiętać o tym, że nie zawsze najlepszym butem będzie ten najlżejszy! Co decyduje o wadze? Ilość amortyzacji, systemów wspierających Twoje stopy w trakcie biegu oraz jakość zastosowanych materiałów. Szukając buta dobrze amortyzowanego i bezpiecznego niekoniecznie najlepszym wyborem będzie ultralekka waga, ta amortyzacja i komfort musi po prostu ważyć. Jeśli celowo unikasz zbyt dużej ilości systemów, wolisz, żeby but pozostawiał więcej swobody podczas biegu, wtedy niska waga będzie informacją, że w danym modelu upchano mniej pianek i rozwiązań technologicznych.